Legasi 300 Tahun Warisan Unik Kg Cina, Terengganu

dexa

Legasi 300 tahun - Warisan unik penempatan minoriti Tionghua



LORONG pejalan kaki dengan hiasan tulisan Cina.

KAWASAN Kampung Cina yang pernah menjadi pusat perdagangan dan perniagaan antarabangsa terpenting di rantau ini pada abad ke-18 masih menyimpan pelbagai warisan bersejarah termasuk deretan bangunan tua yang berseni.

Kampung Cina yang didiami penduduk berketurunan Cina sejak hampir 300 tahun lalu itu juga mempunyai sebuah perigi yang dipercayai tertua di Terengganu.

Keistimewaan perigi ini bukan sahaja kerana usianya, namun dikatakan pernah berjasa kepada penduduk setempat serta membekalkan air kepada pedagang asing yang berniaga di situ.

Perigi itu juga mempunyai keistimewaan tersendiri kerana airnya didakwa tidak pernah kering malah masih digunakan sehingga kini.

Pengerusi Badan Perhubungan MCA Negeri Terengganu yang juga Timbalan Yang Dipertua Dewan Negara, Datuk Ir. Wong Foon Meng berkata, pihaknya menyokong jika ada sebarang cadangan untuk menjadikan Kampung Cina sebagai salah satu tapak warisan dunia di negara ini.


KAMPUNG Cina wajar dijadikan tapak warisan dunia.

Katanya, dari segi sejarah, Kampung Cina dan kawasan sekitarnya pernah menjadi kawasan perdagangan dan perniagaan terpenting di kalangan ahli peniagaan daripada pelbagai bangsa dan negara termasuk Britain, China dan Thailand.

“Malah, pertumbuhan awal perniagaan di Kuala Terengganu bermula di Kampung Cina,” katanya.

Perkara itu turut disokong oleh bekas Exco kerajaan negeri dan Ahli Dewan Undangan Negeri Kawasan Bandar (1982-1990), Datuk Tok Teng Sai yang berpendapat Kampung Cina wajar dipulihara sebagai salah satu tapak warisan dunia di negara ini.

Menurutnya, langkah itu bukan sahaja mampu mempopularkan negeri ini malah memartabatkan kembali kawasan yang pernah menjadi tapak perniagaan dan perdagangan terpenting di rantau ini pada abad ke-18.

“Dulu saya pernah mendengar ura-ura pihak-pihak tertentu yang mahu mengusahakan Kampung Cina dijadikan tapak warisan dunia, tetapi sekarang ia diam begitu sahaja,” katanya.

Mengenai kewujudan perigi tua di Kampung Cina, Teng Sai memberitahu, ia dibina oleh empat orang kapitan Cina iaitu Law Kian Tee, Koo Swee Lin, Hin Khang Hoon dan Wee Teck Siew.


PINTU gerbang yang menjadi mercu tanda
Kampung Cina di Kuala Terengganu.

Katanya, sebelum dibina, penduduk di Kampung Cina dan Kampung Tiong menggunakan air sungai untuk kegunaan harian.

“Perigi tersebut dibina dengan menggunakan simen, berukuran 20 kaki panjang dan 20 kaki lebar, berbentuk bulat dan dipisahkan kepada dua bahagian oleh tembok simen.

“Ketinggian tembok adalah lebih kurang tujuh kaki, satu bahagian adalah kegunaan kaum wanita manakala satu bahagian adalah untuk kaum lelaki,” katanya.

Tok menceritakan, kewujudan perigi itu mempunyai kaitan dengan sejarah pekerjaan awal penduduk di kawasan tersebut pada zaman dahulu.

Menurut cerita orang tua-tua, penduduk Kampung Cina yang miskin mengambil upah mengangkut air dari perigi itu untuk dibekalkan kepada golongan kaya sejak hampir 200 tahun lampau.

“Upah biasanya dibayar mengikut jumlah air yang diangkut iaitu satu sen setong.

“Bagaimanapun pekerjaan itu tidak kekal lama kerana menjelang tahun 1940-an golongan wanita sudah mempunyai pekerjaan lain termasuk menjalankan perniagaan di Pasar Besar Kedai Payang dan sekitarnya,” katanya.

Teng Sai memberitahu, masyarakat berketurunan Cina yang paling padat menetap di negeri ini ialah di Kampung Cina dan ia menjadi pilihan kerana kedudukannya di sebelah kanan muara Sungai Terengganu menjadi tempat berlabuh wangkang.

Menurutnya, rumah dibina bertiang tinggi bagi mengelakkan ancaman pasang surut air sungai atau banjir. Ia menyerupai bentuk rumah yang terletak di negeri China.


PERIGI simen yang dipercayai tertua di negeri ini.

Sementara itu, menurut catatan sejarah, seorang mubaligh Kristian, Medhurst dikatakan pernah singgah di Kuala Terengganu pada tahun 1828 untuk menyebar agama Kristian di ka langan orang Cina.

Catatan beliau berbunyi: ‘Berada di kawasan yang bebas, saya telah menghampiri orang Cina daripada beratus-ratus penduduk yang tinggal di rumah-rumah yang diperbuat daripada batu-bata yang telah lama dibina.

‘Wanita-wanita dan kanak-kanak semuanya menggunakan bahasa Cina untuk berhubungan antara satu sama lain dan kurang bergaul dengan orang-orang Melayu’.

Sementara itu, menurut catatan sejarah, Munshi Abdullah telah tiba pada tahun 1838 dan membuat catatan mengenai Kampung Cina seperti yang diceritakan dalam Hikayat Munshi Abdullah ke Kelantan dan Terengganu.

Catatan itu berbunyi: ‘Kemudian sampailah sahaya di Kampung Yamtuan. Maka sahaja lihat rumahnya rumah batu, ada kira-kira 30 kaki lebarnya, maka bangunannya itu seperti rumah Cina, maka segala tembok itu penuh kotor ludah sirih dan lumut-lumut.

‘Dan lagi ada sebuah rumah batu tempat menaruh daging’.

Catatan seterusnya mengenai Kampung Cina dapat dilihat dalam laporan yang disediakan oleh Hugh Clifford yang telah memasuki kawasan pendalaman Terengganu dalam usahanya untuk mengejar dan menangkap pembesar-pembesar Pahang yang melancarkan gerakan menentang Inggeris pada awal abad ke-17.



*********************************************************************************************

dengan sejarah seperti ini.... memang patut kg cina ni dijadikan tapak warisan dunia -
what a great history... dah beratus tahun sejarah masih meninggalkan kesan -
bet - ramai yang masih tak tahu tentang kg cina ini.... dan saya salah seorang darinya -
bila baca tentang sejarah kg cina ni... baru terpempan.. dan feeling awe -

hopefully kerajaan terengganu boleh buat suggestion untuk kekalkan legasi kg ini
cuma improvekan prasarana tanpa mengganggu bangunan2 lama tu -

abgboroi

x sempat org lain nak copy paste....dexa terlebih dahulu bangun awal utk mengepes...

cmon laa dexa...bagi laa org lain plak nak mengepes....

dexa

Originally posted by abgboroi at 7-12-2008 07:40 AM
x sempat org lain nak copy paste....dexa terlebih dahulu bangun awal utk mengepes...

cmon laa dexa...bagi laa org lain plak nak mengepes....

no worries sebab tak ada orang yang suka buat begitu - (copy paste)
dan nak share ambil news dari paper -
sebab depa dok marah saya post dari newspaper, kan -
so maknanya mereka tak akan buat la -
jadi - saya share la info ni dengan mana2 forum members
yang nak berforum di thread ini -

pada yang tak nak tu - depa skip aje -

anyway - regarding kag cina terengganu -
kalau kerajaan terengganu dapat preserve apa yang
ada di sini... boleh buat cadangan jadikan warisan dunia juga
just like in bandar melaka sana -

nik2121

kampung cina dikekalkan...
kampung ****** (lokasi kat tapak bazar warisan bukit puteri dihapuskan)
kampung melayu (dari syahbandar, sampai ke Ladang akan dihapuskan)

dexa

reason being? -

takkan cakap dihapuskan.. tanpa alasan -

Lloni

telaga cina yg tertua di trg? kenapa org melayu dulu tak reti gali telaga ke?

dexa

mungkin sebab orang melayu dulu tinggal dekat
dengan sungai2 -- so tak perlu nak gali telaga
untuk mencari air -

that could be the reason - dan bukan sebab depa
tak tahu gali -

tu hypothesis aje - sebab kebanyakkan orang zaman
dulu  tinggal berdekatan sungai -

imthegirl

up kan thread ni boleh?

pade sape2 yg ade info..skrg ade projek tuk kg nih

imthegirl

HERITAGE DEPT TO MONITOR ARTIFACTS IN KAMPUNG CINA
Bernama - Thursday, January 21

KUALA TERENGGANU, Jan 20 (Bernama) -- The National Heritage Department (JWN) Eastern Zone will regularly monitor the construction site in Kampung Cina, here, to trace any artifact that may remain in the area.

JWN Eastern Zone officer Norul Khatijah Mohd Nor said the department would deploy its personnel to the area until the construction project was completed.

"We believe there are still artifacts left to be found there as it used to be a port and commercial centre," she told Bernama.She said this when asked to comment on the discovery of various artifacts from the Melaka Sultanate from the 16th to 18th century in the Kampung Cina construction area, here recently.

Among the artifacts uncovered were coins with jawi inscription and Arab writing, an anchor, porcelain and vases some of which originated from China.

Norul Khatijah said some of the items had been uncovered and restored for further study.
She hoped the public, especially the construction workers involved, would hand over any artifacts to the department should they find any.

She added that anyone found to be in possession of or failed to declare artifacts found in the area could be charged under Section 47 of Act 645, and upon conviction face a fine of RM50,000 or jail sentence of up to five years, or both.

BERNAMA

http://malaysia.news.yahoo.com/b ... tor-bm-993ba14.html, 22 January 2010

imthegirl

According to Munshi Abdullah (regarded as Father of Modern ay Literature) who visited Kuala Terengganu in 1836, there was a large Chinese quarter with a Chinese Capitan (Chinese leader) named Kapitan Lim Eng Huat (1798-1847). He was said to be the second Kapitan of the Chinatown. The Hokkien Chinese were the earliest and largest group of Chinese settlers, and hence, the Hokkien dialect is commonly used there.  By the mid-1800s, the Chinese population of Kuala Terengganu increased rapidly as new Chinese immigrants arrived. Kuala Terengganu, which is strategically located on the east coast of Peninsular Malaysia, was a natural stopping point for those who plied the trade route between China and Southeast Asia in the early days. Kampung Cina became the most densely populated Chinese area in Terengganu.

Today, a stroll through Kampung Cina on Jalan Bandar (Bandar Road), Kuala Terengganu, is like taking a step back in time. Two rows of 195 shop houses which date back to the late 1800s flank the road. One row of shop houses is built along the right bank of the Terengganu river. Many of these shop-houses have extensions at the back facing the river.

Some of these extensions date back to a time when the riverside shop houses had back entrances and jetties for loading and unloading goods from boats. In the early days, the river was the essential mode of transport. Today, these jetties at the back of some of these shop houses are used for speedboats.  There is a hawkers' centre at the back of the other row of shop-houses that sells various types of local food.

         


An old well which dates back to more than a hundred years is also located nearby.  It is known as the Low Tiey Well. In the early settlement days, the term Low Tiey is a title for Chinese translator and Chinese community leader. The water in the well was used for drinking and washing. The well is believed to have been excavated and constructed in 1875 by Low Tiey Lim Keng Hoon (1820-1882).  Kampung Cina is acknowledged as a part of Malaysia's living history of shop-house architecture, reflecting a spectrum of architecture from the earliest wooden and Baroque, to 1920s Art Deco and postmodernism, all on one street.

Two very old Chinese temples - Ho Ann Kiong (1801) and Tien Hou Kong (1896) - are located in Kampung Cina. Other than being places of worship, the temples were also community centres for the Hokkiens and Hainanese respectively, and temporary shelters for the early immigrants. North of Jalan Bandar is the Central Market or Pasar Payang - where various fruits, vegetables, textiles, household goods and sundry items are displayed for sale. Throughout Kampung Cina, the Chinese have integrated with the local Malays. They like wearing sarongs, eating Malay food and often speak in the thick Terengganu Malay dialect. As it has always been a place of unique historical and cultural character, Kuala Terengganu's Kampung Cina is now regarded as a heritage attraction for both local and foreign tourists.

http://www.etourz.com/kampung_cina.htm